Druki kadrowe
Wynagrodzenia
ZUS zdrowotne
Składki na ubezpieczenie zdrowotne nalicza się od takiej samej podstawy wymiaru, jak składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, z następującymi zmianami:
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pracowników nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną (kwoty te stanowią podstawę naliczenia składki ZUS) oraz nie stosuje się ograniczenia - maksymalnej podstawy wymiaru.
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne obliczamy dwuetapowo:
- ustalamy składkę należną;
- sprawdzamy, czy składka nie podlega ograniczeniu ze względu na kwotę podatku dochodowego.
Składka należna
Podstawą wymiaru składek ZUS są kwoty odpowiednich składników wynagrodzenia po pomniejszeniu o potrącone z wynagrodzenia składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe pracownika. Nie należy stosować żadnych zaokrągleń, a koszty uzyskania przychodu nie mają wpływu na wymiar składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Na przykład:
Przy wynagrodzeniu 1000zł składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe wyniosą 137,10zł. Zatem podstawą wymiaru składki ZUS na ubezpieczenie zdrowotne będzie kwota 1000zł - 137,10zł = 862,90zł.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi w roku 2006 8,75%, a w latach 2007-8 9% i składa się jakby z dwóch części:
- z części odliczanej od podatku 7,75%, oraz
- z części nie odliczanej od podatku, którą pracownik pokrywa z własnej kieszeni.
Dla celów obliczenia potrąceń ZUS wystarczy, że zakład pracy wyliczy całą kwotę składki, jednak kwota ta w rozbiciu na dwie składowe jest przydatna przy obliczaniu należnej zaliczki na podatek dochodowy.
Na przykład:
Składka ZUS na ubezpieczenie zdrowotne od kwoty 862,90zł wynosi 812,90zł x 0,09 = 77,66zł, z czego 862,90zł x 0,0775 = 66,87zł to część składki odliczana od podatku dochodowego, a 862,90zł x 0,0125 = 10,79 to część składki, którą pracownik pokrywa z własnej kieszeni. Zakład pracy potrąca jednak całość, tzn. 71,13zł.
Składki ZUS na ubezpieczenie zdrowotne podlegają zaokrągleniu do pełnego grosza, przy czym zaokrąglamy całość składki (9%), a nie części składowe (7,75% i 1,25%), gdyż w takim przypadku suma części mogłaby nie równać się składce w całości po zaokrągleniu.
Składka ZUS na zdrowotne a zaliczka PIT
Jeżeli składka na ubezpieczenie zdrowotne jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej przez tego płatnika zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki. Obniżenie to następuje w ten sposób, że w pierwszej kolejności pomniejszamy składkę w części nie odliczanej od podatku, a w drugiej kolejności - w części odliczanej.
Na przykład:
Podatek wstępnie wyniesie 42,51zł, a zdrowotne 47,90zł, z czego 41,25zł to część odliczana od podatku, a 6,65zł to część nie odliczana. W efekcie potrącić należy jedynie 42,51zł składki zdrowotnej, w tym 41,25zł część odliczaną, a 1,26 część nie odliczaną.
Takie rozwiązanie jest korzystne dla podatników - w pierwszej kolejności płacą oni składkę odliczaną od podatku.
Jeżeli jednak podstawę obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi:
- przychód ubezpieczonego wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na ten podatek (dochody z dotacji, subwencji itp);
- przychód ubezpieczonego zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na ten podatek, w stosunku do pracowników w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (a więc i odnośnie zleceń zawieranych z własnymi pracownikami);
- przychód członka służby zagranicznej wykonującego obowiązki służbowe w placówce zagranicznej, z wyłączeniem dodatku zagranicznego i innych świadczeń przysługujących tym osobom,
składkę na ubezpieczenie zdrowotne płatnik oblicza zgodnie z przepisami art. 79-81, bez pomniejszenia.
W przypadku nieobliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez płatnika, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki innych niż określone w ww. zestawieniu, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł. Innymi słowy w innych przypadkach, gdy zaliczka w ogóle nie jest obliczana, składka na ubezpieczenie zdrowotne wystąpi, ale w kwocie 0zł.
Artur M. Brzeziński
- data utworzenia: 16-10-2006
- data modyfikacji: 01-06-2015